ISO25010 meet kwaliteit van software

In de beoordeling van de kwaliteit van een bedrijf is schaalbaarheid een zeer belangrijke maat voor de kwaliteit en de waardering van een bedrijf. Een beperkende factor kan daarbij het softwaresysteem zijn.

Deze systemen vergen grote investeringen. Tegelijk zijn die systemen vaak beperkt aan te passen. Dan is het nuttig de kwaliteit van software te kunnen meten en te kunnen managen. Zeker als in die software de octrooien van de onderneming zijn gematerialiseerd. Dat kan via ISO25010: een standaard voor softwarekwaliteit.

ISO25010 komt van pas bij een due diligence-onderzoek, waarbij gevraagd kan worden of uw softwaresystemen toekomstbestendig zijn. Met andere woorden: is de software een modern stuk technologie dat goed valt aan te passen aan de groei van het bedrijf? Of moet er fors in geïnvesteerd worden om het schaalbaar te maken?

De standaard ISO25010 maakt onderscheid in Productkwaliteit en Geschiktheid voor gebruik. Productkwaliteit geeft aan in welke mate de software goed gebouwd is. Vaak samengevat als de technische kwaliteit van een systeem. Geschiktheid voor gebruik geeft aan of het systeem doet waarvoor het bedoeld is, vaak aangeduid als functionele kwaliteit.

“In de praktijk letten organisaties automatisch op de functionele kwaliteit. Immers als het systeem niet doet wat het moet doen, dan beginnen de gebruikers vanzelf te klagen. De technische kwaliteit is minder (of niet) zichtbaar voor eigenaren van software­systemen. Zij vallen vaak terug op meningen van experts. Of tellen het aantal bugs dat er gerapporteerd wordt. Maar dat kan beter. Er zijn analysetechnieken om de programma-code, de ”sources” door te meten”, aldus Jan Willem Klerkx, CEO bij BonCode, een bedrijf dat zich specialiseert in advisering rond softwarekwaliteitsvraagstukken.

Bedrijven als BonCode beschikken over tools waarmee de statische broncode van software doorgemeten kan worden. Een tool meet basale dingen zoals: hoe groot is het systeem? Hoe groot zijn de modules in het systeem? Is er een logische samenhang te ontdekken? Zijn er veel duplicaten van codes te vinden? Worden er codeerstandaarden gevolgd (of overtreden)?

Klerkx: “Door deze metingen te beoordelen en te relateren aan eerdere metingen, kunnen we een neutraal en objectief beeld van de kwaliteit van de code geven. Zeker in combinatie met een expertopinie die beoordeelt of de technologie een begrijpelijke keuze is, gezien de toepassing en markt. Een meting levert zo een onafhankelijk oordeel op over een software­systeem. Een dashboard vol met metingen, beter dan een PowerPoint vol meningen. Een soort bouwtechnische keuring dus. Niet voor gebouwen, maar voor softwaresystemen.”

Naast eenmalige onderzoeken is statische code­analyse ook te gebruiken om grote projecten te begeleiden. Door wekelijks de productie van softwareteams door te meten, en te presenteren, ontstaat een kwaliteitssysteem. Software engineers weten zo of de door hen geproduceerde software de verwachte kwaliteit heeft. En de opdrachtgever houdt een vinger aan de pols. Die krijgt wekelijks een rapportcijfer in zijn mail: een score op een schaal van 0 tot 100 die de prestaties aangeeft. Zonder enige softwarekennis is hij toch in control.

Voor bedrijven die hun uitvindingen succesvol willen vermarkten, is de kwaliteit van een softwaresysteem van levensbelang. Naast voldoende potentieel van het aanwezige intellectuele eigendom, kan het bijvoorbeeld doorslaggevend zijn voor investeerders die nieuw kapitaal willen verschaffen.