Een exacte, universitaire opleiding is vereist voor een loopbaan als octrooi­gemachtigde. Maar juist de persoonlijkheid, met interesses en sociale vaardigheden, bepaalt of iemand geknipt is voor het vak. Organisatiepsycholoog Jeroen van der Kolk, die nieuwe V.O.’ers traint in het ontwikkelen van soft skills, ziet vooral nieuwsgierige medewerkers: “Ze vinden het leuk om dingen te onderzoeken en met innovaties bezig te zijn. Hun interesse is breed, hun hobby’s soms bijzonder.”

Jeroen trainde onder meer Teun van den Heuvel, die lang viool speelde: “Ik zie vaak muzikale collega’s, dat is niet verrassend. Je combineert technische vaardigheden met intuïtie, goed samenspel en doorzettingsvermogen. Of je nou aan octrooien werkt of muziek maakt.”

Teun is sinds januari 2019 trainee Engineering bij V.O. Hij werkte hiervoor acht jaar als onderzoeker bij Philips en studeerde biomedische technologie. Door de overstap naar V.O. kon hij zich verder ontwikkelen: “Techneuten zijn vaak gewend dat alles zwart of wit is. Ja of nee. Dat leer je een beetje af. Ik zie alles nu in verschillende grijstinten. Onderzoekers die je octrooiaanvraag beoordelen, zijn bijvoorbeeld heel stellig bij een afwijzing. Maar ik vraag me dan af: hoe kunnen we deze onderzoeker op andere gedachten brengen?”

Creativiteit wordt ook op dat moment van een octrooigemachtigde gevraagd: “Stel, een onderzoeker van een octrooiverlenende instantie is niet overtuigd door een aanvraag. Dan bekijk ik de strategische opties, vanuit het belang van onze klant. Je probeert routes te vinden naar een oplossing die voor de klant optimaal is. De goede stap vooruit bepalen, vraagt om sterke analyse en creativiteit.”

Jeroen sluit zich daarbij aan: “Je hoeft niet technisch creatief te zijn, dat is de klant. Maar je moet wel vindingrijk zijn in de manier waarop je een product bekijkt. Heb je oog voor alle verschillende aspecten van een innovatie die je aan de klant kan toeschrijven?”

Die vindingrijkheid uit zich onder meer in de manier waarop je de innovatie van de klant onder woorden brengt. Teun: “Je moet iets nauwkeurig en begrijpelijk omschrijven. Je weegt woorden en zoekt een term die de lading goed dekt. Mijn taalvaardigheid heb ik de afgelopen jaren verder ontwikkeld. Net als andere collega’s hoor ik daardoor snel - ook privé - of een formulering van iemand onjuist is. Als octrooigemachtigden zijn we daarop gespitst.”

Wij zijn een campagne gestart voor de werving van trainees. Bekijk hieronder één van de video’s die wij speciaal daarvoor inzetten.

Naast een taalgevoel is overzicht bewaren ook van belang. Werken voor V.O. lijkt volgens Teun op ‘simultaanschaken’, waarbij je op meerdere borden (innovaties van klanten) tegelijk speelt. Dat kan variëren van een nieuwe slagroomspuitbus tot een ander type windmolen.

Een octrooigemachtigde moet in allerlei situaties goed kunnen communiceren. Sociale vaardigheden in het contact met klanten zijn volgens Jeroen belangrijk: “Je krijgt niet veel soft skills mee op de universiteit. Denk aan gesprekstechnieken: hoe kun je zo goed mogelijk luisteren naar een klant, doorvragen en samenvatten? Maar ook: hoe geef je een duidelijk advies aan een klant zodat die gelijk weet wat de beste optie is? En ook: hoe kun je de klant maximaal tevreden stellen? Die vaardigheden oefenen we onder begeleiding met elkaar. V.O. ziet dat die soft skills belangrijk zijn en wil die bij hun nieuwe medewerkers verder ontwikkelen.”

Jeroen ziet dat de nieuwe generatie trainees nog mondiger is dan de lichtingen die hij eerder trainde: “Klanten zijn ook directer, dus zij verwachten dat ook van octrooi­gemachtigden. Ik denk dat de hele professionele wereld zich zo ontwikkelt.”

Octrooigemachtigden moeten ook in de toekomst een ‘zorgvuldige duizendpoot’ zijn om te slagen. Voor de ontwikkeling van al die vaardigheden is nog voldoende ruimte in het vak. Jeroen: “De beste trainees zijn gretig om te leren en dat geldt voor alle goede octrooigemachtigden.”